Toen we op een zomerse ochtend met de laptop in de tuin voor Anke, die voor een minor vierenhalve maand naar Bali zou gaan, aan het kijken waren naar vliegtickets, kwamen we zomaar een mooie aanbieding van Tui tegen. Twaalf dagen Bali, hotel met ontbijt en vliegen met Emirates voor een erg aantrekkelijke prijs. Omdat we net besloten hadden in ieder geval niet naar de Olympische Spelen te gaan (dat werd veel te kostbaar terwijl nog niet zeker is of Mark daar mag rijden), besloten we maar te boeken. ’s Ochtends geen plannen, ’s middags de reis geboekt en ook maar twee excursies er bij. De rest van de dagen vulden we op in overleg met een chauffeur die we op internet vonden. Anke heeft daar nog wat in geschoven en zo hadden we het programma rond.
KLIK HIER VOOR HET HELE FOTO-ALBUM BALI
Door drukte op het werk e.d. kwamen we pas laat in vakantiestemming. Wel stoelen naast het raam gekozen zodra dat kon, maar het inpakken gebeurde pas op het laatste moment. Zo veel hoefde er ook niet mee: wat zomerkleren, zwemspul, zonnebrand en dat soort dingen. We hadden ook nog wat warme kleding voor een bergtocht van Anke mee en een boek met wat hemdjes voor Myléne. Sophia zou tijdens de herfstvakantie bij Madisson, een andere AFS’er in Jorwert, gaan en daarna nog de eerste schoolweek naar schoolvriendin Fanzi. Yerke werd gehaald door Cornelis en Ingrid. Zij brachten de dag voor ons vertrek ook Sophia en Madisson naar Jorwert. Die waren de avond er voor nog met Aafke naar het U2 festijn in de Meenthe geweest. Hank bleef toen thuis, die was niet bepaald topfit.
De reis: zondag 22 oktober – maandag 23 oktober
Op het journaal was verteld dat het op onze dag van vertrek topdrukte met lange rijen op Schiphol zou zijn. We kozen er dus voor om op tijd te vertrekken. Om ook onvoorziene dingen op het spoor voor te zijn, namen we nog een trein eerder. Met dagkaartjes van de Etos waren we snel en voordelig op Schiphol. We gaven de Etos dagkaartjes weg aan twee mensen die net samen kaartjes zouden kopen. De balie van Emirates was nog niet open dus gingen we in een rustig hoekje zitten. Aafke zat lekker te lezen op de e-reader. Hank haalde nog even snel een 64gb geheugenkaartje voor de mobiel van Anke want ze had net laten weten dat het hare gecrasht was.
Eenmaal ingecheckt, door de beveiliging en douane en bij de gate was het opnieuw wachten. We vlogen in een Airbus 380-800 die door oponthoud in Dubai veel te laat op Schiphol aan kwam. Onze twee uur overstaptijd gingen zo’n beetje op aan vertraging. Na een vlucht met een mooie zonsopkomst boven de bergen van Iran en een glimp van een nevelige (smog?) skyline van Dubai werden we in de hal opgewacht door een grondstewardess die ons en nog een kleine 20 man mee nam naar onze aansluiting. Het ging in ferme pas door het gebouw, door de beveiliging en dan in een bus die ons een heel eind weg bracht naar een Boeing 777 die al klaar stond. Kort daarna vlogen we weer. In het vliegtuig hadden we internet en we kregen een appje van Mark dat hij naar de Worldcups van Shanghai en Seoul mocht, met vooraf een trainingskamp in Japan en na afloop nog een andere wedstrijd in Shanghai. Top!
Na opnieuw een lange vlucht over o.a. India kwamen we in het donker op Bali aan. Via de wifi op Denpasar hadden we al meteen contact met Anke. Bij de aankomst stond een massa chauffeurs met bordjes. Vind ‘m daar maar eens tussen.
We hebben ons gemeld bij een information desk en die vonden voor ons de chauffeur van ons busje. We kregen een tasje van Tui en met nog een paar mensen gingen we onderweg. Even later konden we inchecken bij hotel Wina Holiday Village in Kuta. We betrokken onze kamer 256, waren een tijd aan het rommelen met de DDT geïmpregneerde klamboe (waarom geen haakje in het plafond boven het bed en we zagen toch twee muggen) en vonden in het TUI tasje een briefje waarop stond dat we donderdag en zaterdag een excursie hadden. Dat klopte niet, want we hadden voor dinsdag en maandag geboekt, en de rest van de dagen was al gepland. Eerst maar slapen nu……
Dinsdag 24 oktober: richting Ubud
Deze ochtend meteen maar begonnen te appen met de twee Tui agenten die op ons briefje stonden: Maria en Billy. Uitgelegd dat zonder overleg excursies verplaatsten niet kan, omdat al onze andere dagen al vol gepland waren. Maria reageerde meteen dat restitutie niet mogelijk was. Daar hebben we bij thuiskomst melding van gemaakt bij Tui (zie naschrift onderaan deze blog). Billy spraken we rond 10 uur bij een soort welkomstpraatje in de hotellobby. Hij heeft de tweede excursie terug gezet op de oorspronkelijke maandag en die eerste excursie hebben we dan zelf maar gemaakt door buiten voor het hotel een chauffeur te vinden die ons naar Ubud en omgeving reed.
De chauffeur heette of noemde zich Turtle en reed ons voor 500.000 roepies (goed 30 euro) de hele rest van de dag rond. Hij toeterde in die tijd ongeveer 2000 keer vaker dan wij samen zolang wij auto rijden. Het verkeer in Bali rijdt links. Tussendoor rijden talloze scooters. Soms hele gezinnen op één scootertje. Verkeersregels zijn een soort richtlijn, maar als er een gat is dan duik je er in. De ander remt wel, want die wil ook geen schade. Er zijn “gewone” tankstations maar ook erg veel vierkantige tanks op wieltjes met een handpomp erop of je koopt in literflessen langs de weg.
Richting Ubud bezochten we o.a. een Batik-fabriek waar Aafke een mooie sarong kocht, een werkplaats met houtsnijwerk waar we een sculptuur voor onze slaapkamer haalden en een zilverwerkplaats met winkel waar we niets kochten. We bezochten de Batuan tempel waar Aafke mooi voor het eerst haar eigen sarong aan kon. Hank kreeg net als vele andere toeristen een leen-sarong.
Bij een winkeltje stopten we even om een internet simkaartje te kopen. 9 gb + 13 na middernacht (snap het niet maar het zal wel) voor 75.000 roepia dus maar een paar euro. De sim kaart ging in een reserve telefoon die we daarna als hotspot voor de eigen S7’s gebruikten. We hebben ongeveer 4,5 gb gebruikt en het kaartje bij thuiskomst aan de ouders van Sanne gegeven. Vervolgens gingen we naar een plantage (Ubud Me Sari) waar we een korte rondleiding kregen, een kopje Kopi Luwak bestelden en zo’n 14 kopjes met soorten thee en koffie mochten proeven.
We kochten uiteindelijk een zakje kopi-luwak koffie, een zakje ginseng koffie en een zakje lemongrass tea. We bezochten vervolgens de rijstterassen boven Ubud. Bij de grote parkeerplaats kochten wij een toegangskaartje en daarna moesten we ergens naar links lopen en rechtsaf gaan. Het was ons echter niet helemaal duidelijk waar we precies heen moesten. Zo kwamen we wel op mooie plekken tussen de rijstvelden, maar steeds was er een poortje waar mensen een donatie vroegen om door te mogen, en zeiden dat we verkeerd zaten als we ons kaartje lieten zien. Dus keerden we om of gooiden we echt het meest minimale bedrag in het potje toen ze zeiden dat we langs hun weggetje op de goede plek terecht kwamen. Daar kwam niks van terecht natuurlijk. Vervelende geldklopperij was het, maar uiteindelijk hebben we wel mooi door de rijstvelden gewandeld en zijn we uiteindelijk in de regen bij de taxi terug gekomen.
Na terugkomst in het hotel hebben we aan de boulevard gegeten. Het eten was niet duur maar ook niet heel goedkoop, best goed maar niet erg veel. Elke taxi op de boulevard toetert of je mee wilt als ze langs het voetpad rijden. We hebben nog even op het strand gekeken en uiteindelijk in het eigen hotel nog een ijsje genomen. Hank is ook nog even in het zwembad gesprongen en toen lekker naar bed. De volgende dag zouden we met onze “eigen” chauffeur op pad.
Woensdag 25 oktober: met Ngurah richting Batukara temple en Jatiluwah rijstvelden
De dag begon met ontbijt en een heerlijke duik in het zwembad van het hotel. Ngurah zou er rond 10 uur zijn, dus zaten we vanaf ongeveer half 10 klaar in de lobby van het hotel. Lekker rustig. Nog even op de mobiel kijken, maar toen was hij er al, 20 minuten te vroeg. Een aardige vent die erg met ons meedacht wat leuke bestemmingen zouden zijn en die veel wist uit te leggen over de Balinese cultuur. Hij was vanwege een vriendin ooit een paar maanden in Duitsland geweest en we denken dat dit hem wel hielp op te beseffen welke doodnormale Balinese dingen voor ons toch heel bijzonder waren: “This is a totally different world!”
Als één van de eerste dingen bezochten we een vlindertuin. Het was net Emmen, maar dan echter. In één ruimte kreeg Aafke een grote kever in haar handen en enorme wandelende takken. Van de schorpioenen zag ze toch maar af. Even later zaten er enkele enorme vlinders op haar, waaronder de grootste soort van Bali.
Daarna gingen we naar de Pura Luhur Batukaru tempel, in de jungle. Ngurah liep met ons mee en legde ons dingen uit. Toevallig was er die dag een dorp naar de tempel gekomen voor een ritueel. Er zijn in Bali veel rituelen en ook veel tempels. Elk gezin heeft z’n eigen tempel en als er meerder families op een erf wonen, dan hebben die ook een familietempel. Dan zijn er nog dorpstempels en er zijn zes grote tempels op Bali die dat nog weer overstijgen. Net zoals veel Christenen bidden voor het eten, doen hindoes na het koken en voor het eten een offertje op straat waar ze dan een gevlochten bakje met wat eten neer leggen. Dan zijn er nog andere rituelen, variëren van geboorte, huwelijk en overlijden en verjaardagen, tot een nieuwe auto of het bouwen van een huis tot Galungan. Dat laatste is voor Balinese hindoes wat voor ons kerstfeest is. Het komt elk jaar terug, en vanwege de Hindoestaanse kalender is dat elke 210 dagen. Veel beelden en degelijke krijgen een soort sarong om. In plaats van een kerstboom zetten ze een “Penjor” voor het huis. Een grote bamboe stuk die bovenaan gebogen is en waaraan de prachtigste decoraties van palmbladeren komen te hangen. Omdat het op de woensdag van ons vertrek (dus een week na deze dag) Galungan was, hebben we veel van deze voorbereidingen kunnen zien.
Hoe dan ook, dit dorp had een ritueel bij deze tempel en we zagen dus van nabij hoe prachtig traditioneel geklede dames met manden fruit op het hoofd aan kwamen wandelen, hoe er geofferd en gebeden werd. Dat stukje tempel was tijdens dit gebeuren niet toegankelijk maar je kon het allemaal goed zien en foto’s maken was geen probleem. Toen we naar de auto liepen, werden we gewenkt door een aantal mannen onder een afdak. Die speelden een soort gokspel met wat wel dominostenen leken. Er lag geld op de vloer en Hank mocht wel mee doen. Daar hebben we maar vriendelijk voor bedankt.
Daarna gingen we naar andere rijstterrassen dan die waar we een dag eerder waren geweest. Dit landschap was Unesco Werelderfgoed; de Jatiluwih rijstvelden. Hier zijn we niet doorheen gewandeld maar we hebben er wel mooie panoramafoto’s kunnen maken. We lunchten bij Billy’s Terrace Cafe. Een uitgebreide rijsttafel met gratis icetea, thee en koffie daarbij. Toch kozen we voor eerst voor een cola, omdat we hadden gehoord dat dit met het oog op mogelijke buikklachten op Bali bij voorbaat verstandig is. Er kwam net een mooie tafel met uitzicht vrij toe we een plek zochten, en de man die afrekende had er nog een Canon camera op de rug liggen. Omdat Hank het soms wel grappig vind om op een onschuldige manier mensen in verwarring te brengen, legde hij zijn camera en net zo naast. De opzet slaagde want die man wist even niet hoe hij het had toen hij na het afrekenen terug kwam voor de camera maar nam gelukkig toch zijn eigen mee…
Na het eten was het nog even lachen toen Ngurah dacht dat Aafke kokosmelk voor bij de zwarte rijst pudding in haar koffie had gedaan, maar nadat ze nieuwe koffie had gekregen, leek toch dat ze het goede kannetje had gepakt. Aafke schreef vervolgens geschiedenis door als eerste toerist ooit in Billy’s café en als eerste gast van Ngurah graag haar eigen kokosnoot te openen om te drinken. Hank had pleisters in z’n portemonnee maar voor dat scherpe kapmes hadden die weinig geholpen. Maar met enige hulp van Ngurah lukte het uiteindelijk om de kokosnoot, die overigens in niets lijkt op wat wij als kokosnoot kennen, te openen.
We vertrokken weer van de rijstvelden en even later stopten we voor het huis van Ngurah. De dag voor onze aankomst was zijn zoon getrouwd. Hij wilde even kijken hoe alles er bij stond en ons laten zien hoe hij woonde. Er stonden meerdere mooie huizen van hemzelf en broers op het kavel en uiteraard een mooie familietempel. Aafke mocht helpen een offertje in elkaar te vouwen en even later reden we weer verder. Onze laatste bestemming voor die dag was de Tanah Lot tempel. Die ligt in zee. Je komt eerst langs allemaal stalletjes met koopwaar waar Hank de Magnum crème brûlée ontdekte. We moeten nog checken of die ook in Nederland te koop is; wat een lekkere Magnum!
We maakten wat foto’s met uitzicht op de tempel en aan zee en sloten aan in een rij zonder echt te weten waarom. Aan het einde stond een priester, mocht je een donatie doen, heilig water uit een bron drinken, kreeg je rijstkorrels op je voorhoofd gedrukt en een bloem achter je oor. Daarna mocht je buitenom een trap op, maar die leidde niet zo ver omhoog.
We liepen nog een straatje in met wat stalletjes waar Aafke voor een grijpstuiver als souvenir een soort muziekgevalletje kocht. Daarna genoten we van de zonsondergang boven zee met uitzicht op de tempel en maakten we daarvan nog wat mooie foto’s.
Terug in Kuta liepen we nog even door de Beachwalk Mall, zagen we dat ze daar ook een Dairy Queen hebben (die kennen we alleen uit Texas), aten we er in een soort kip-restaurantje wat kipstukjes (we hadden bij de rijstterrassen al een uitgebreid rijstbuffet gehad) en kochten in het warenhuis Mata Hari nog een paar souvenirs. Bijna liepen we zonder te betalen de winkel uit omdat we meenden dat we naar een ander gedeelte van het warenhuis liepen, maar daar kwamen we op tijd achter en anders hadden ze ons wel tegen gehouden. Uiteindelijk zijn nog even het zwembad van het hotel in gedoken voor we naar bed gingen.
Donderdag 26 oktober: met de neef van Ngurah naar het noorden
Omdat Ngurah na de bruiloft van zijn zoon thuis nog heel wat op te ruimen had, bracht zijn neef ons naar Noord Bali, waar Anke woont. Onderweg bezochten we eerst nog de Pura Ulun Danu Bratan tempel. Deze staat op de voorpagina van bijna elke folder over Bali. We hebben hier rustig rond gekeken en een paar mooie foto’s gemaakt.
Daarna reden we verder, de bergen in. Hier begon het ook wat te regenen. We stopten nog even waar langs de weg apen zaten. Van mannen in een hokje kocht Hank een schaal bananen (mini) en pinda’s om ze te voeren. Dat was 20.000 roepia’s oftewel goed € 1,20.
Daar viel vast nog wel wat op af te dingen maar in de stromende regen geloofde hij het wel. Eén aap was duidelijk de grote baas. Als hij zijn zinnen op een banaantje had gezet, durfde geen enkele andere aap die aan te pakken. In de regen snel alle bananen en pinda’s opgevoerd en foto’s gemaakt en daarna snel weer in de auto. We stopten nog even bij een mooi uitzichtpunt hoog boven twee grote meren en bezochten een waterval. Door de regen was de trap naar de waterval zelf ook al een soort waterval. Het was leuk om daar even te kijken maar vanwege het weer waren we ook vrij vlot weer bij de taxi.
We kwamen aan bij het Astina hotel in Lovina waar Anke een paar weken eerder voor ons al kamer 5 had gereserveerd en aanbetaald terwijl we zelf live meekeken via Whatsapp video. Het is een mooi hotel waar Anke’s groep en andere studenten vaak te vinden zijn. Als je daar wat drinkt, mag je gratis in het zwembad. Dus zit iedereen daar te chillen of te studeren en het is ook nog eens vlakbij het strand. Anke en een vriendin namen in onze kamer voor het eerst sinds lang weer een heerlijk warme douche en wij gingen alvast even zwemmen in zee. We ontdekten dat je iets oostelijk van de pier al een klein koraalrif had en genoten het uitbundige en kleurige onderwaterleven via onze Dekathlon snorkelmaskers. Die avond aten we goedkoop en goed in een tentje tegenover het hotel. De dames kennen hun adresjes. Die avond gingen we na het proberen van Arak, op tijd naar bed want de volgende morgen zouden we vroeg op staan.
Vrijdag 27 oktober: Dolfijnen, snorkelen en Singaraja
We stonden voor half zes op en even later was Anke er al. Ze had via een bekende een boot geregeld om dolfijnen te gaan bekijken. Deze Erik had net een dag eerder zijn neef weg moeten brengen die met een motor of scooter was verongelukt dus Anke had gezegd dat er alle begrip was als hij niet zou kunnen, maar hij ging toch met ons mee. We gingen eerst met nog veel andere bootjes (prauwen?) de zee op en telkens als er weer ergens dolfijnen waren te zien, schoten alle bootjes die kant op. Er waren veel dolfijnen en we hebben dan ook heeeeeel veel foto’s uit te zoeken. We zagen ook Java liggen.
Toen we naar ons idee genoeg dolfijnen gezien hadden, gingen we naar een koraalrif halverwege de terugweg waar we gingen snorkelen. Wat een prachtige onderwaterwereld. Helder water, heel veel mooie koralen en heel veel vissen in alle kleuren en maten. Het was er niet zo diep dus gewoon dobberend aan de oppervlakte zat je er al midden tussen. Het was werkelijk een prachtige belevenis en we hebben dan ook nog de nodige GoPro opnamen uit te zoeken. Er stond ook een fiets op de zeebodem trouwens.
We hebben van deze en andere snorkelmomenten een paar mooie filmpjes op de GoPro gemaakt. Een mooie montage staat inmiddels op YouTube:
We waren nog voor 10 uur terug in het Astina hotel en konden er dus nog ontbijten. Het was niet een uitgebreid ontbijtbuffet zoals in Kuta maar het ananas-pannekoekje smaakte prima. Daarna liepen we een eind het strand af op zoek naar een chauffeur. Onderweg kwamen we weer naar de nodige uitstallingen en mensen die op je af komen om wat te verkopen. Gelukkig niet vervelend als je aangeeft geen belangstelling te hebben. Eén man op een scootertje kende alle namen en verjaardagen van het Nederlandse koninklijk huis uit z’n hoofd en verkocht Aafke een paar hangers.
We vonden ondertussen een chauffeur en werden het eens over een prijs tot de avond. Hij reed ons even later naar een Boedhistische tempel die we even bezochten en daarna naar het huis van Anke in Singaraja. Singaraja is een drukke, smerige stad waar een groot gedeelte van de moslims op Bali wonen. Ze wordt dan ook elke ochtend mooi op tijd gewekt door de luidsprekers op een nabij gelegen moskee. We bekeken eerst het huis wat een ruime woning bleek die naar onze standaarden wel een likje verf en een nieuw behangetje kon gebruiken maar waar verder niks mis mee is. Of het moet het ontbreken van een airco zijn.
Daarna liepen we naar de haven waar we in een eettentje op de pier (de meest rechts-achter van de vier) hebben geluncht. Wat ons vooral opviel was de enorme hoeveelheid drijvend plastic afval in zee. Sowieso valt de hoeveelheid zwerfvuil op Bali je wel op, maar dit was wel heel erg. Het begrip plastic soep begint nu meer te landen voor ons.
We liepen daarna over een soort van wijkmarkt. In het begin kochten we een stronk met minibanaantjes. Voor als we nog apen tegen zouden komen op onze excursies. Verder zagen we stalletjes met de meest exotische vruchten en specerijen en ook met vis en kippen in de hitte. Het was kleurrijk en interessant en vies en goor tegelijk. In ieder geval een belevenis rijker.
In de straat van Anke zag Aafke nog twee dode ratten op straat liggen en eenmaal binnen appten we de chauffeur dat hij ons wel iets eerder kon ophalen. We overwogen nog naar hete bronnen te gaan maar de chauffeur deed wat flauw over de afstand en extra kosten terwijl het volgens ons niet echt zo ver was en vanwege de warmte waren we er ook wel een beetje klaar mee. We hebben ons dus bij het Astina hotel af laten leveren en hadden nog een deel van de middag voor ons. Anke wilde ons wel de beachclub van de duikschool laten zien en daar zijn we achterop de scooters van haar en Mylene mee naar toe gereden. Zonder helm op, foei!
Toen we bij die beachclub met snorkelmasker vanaf het strand de zee in gingen, bleek daar weinig te beleven. We besloten toen opnieuw een boot te huren om naar het koraalrif te gaan. Een erg aardige jongen voer ons. Die vond het leuk met Anke over duiken te praten en maakte zich niet zo druk over het uur dat we geboekt hadden. Het snorkelen was weer prachtig. We zijn blij dat we onze tijd zo hebben besteed. We hadden deze keer snorkelsets van de duikschool mee, maar Hank deed na een poosje toch zijn eigen Dekathlon masker weer op. Dat gaf mooier zicht en hij hoefde niet na te denken over wat te doen als hij even onder water ging.
Na het snorkelen reden we net de scootertjes terug, hingen we nog even in het zwembad en uiteindelijk gingen we eten bij een ander tentje in de straat. Ook hier weer prima gegeten. In het eigen hotel nog even een andere mix met Arak geprobeerd en toen snel naar bed.
Zaterdag 28 oktober, met de drie dames naar het zuiden: tempel en zilver
Ngurah had inmiddels terug geappt dat we de dames wel onderweg in Singaraja konden oppikken dus hoefden Anke, Mylene en Sanne niet naar Lovina te komen. We waren al op tijd wakker, dus gingen we eerst even in het hotelzwembad liggen en daarna nog even snorkelen boven het kleine koraalrif naast de pier. Daarna ontbeten we in het hotel en liepen we nog even wat langs het strand.
Nurah was er mooi op tijd waarna we naar Singaraja vertrokken. De studentes stapten ook in en we gingen weer op weg naar het zuiden. Onderweg legde Ngurah hen nog wat Indonesische dingen uit en corrigeerde hij een leraar die had verteld dat “Hati Hati” behalve “pas op!”ook “have fun!” zou betekenen. Daar zijn ze nog lang mee geplaagd.
Als eerste stopten we onderweg voor een lunch met een prachtig uitzicht op Mount Batur. Daarna gingen we naar een mooie tempel: de Pura Tirta Empul. Hier hebben ze heilige bronnen en je kunt je laten zuiveren door in het water bij elke bron een ritueel te doen dat bestaat uit 2 x het gezicht wassen en 1 x helemaal onderdompelen. Dat deed je in een gehuurde sarong. Dat deden Aafke en de drie dames. Hank moest op de spullen passen en foto’s maken. Eigenlijk was hij daar ook best wat sneu van, maar er was geen tijd om het na de dames zelf ook nog een keer te doen.
Om van de tempel terug bij de auto van Ngurah te komen, moest je door een heel lint aan uitstallingen heen. Sarongs, jurkjes, houtsnijwerk, voetbalshirtjes, sportschoenen, bedenk het maar en het was te koop voor weinig. Bij de auto aangekomen zag Hank een vrieskist waar ze 25.000 roepia vroegen voor een Magnum crème brûlée maar toen Hank zei dat ‘ie normaal 15.000 mag kosten, kreeg hij ze daarvoor mee. Ngurah hoefde niet, dus het werden vijf ijsjes en 5 x 10.0000 is toch maar goed 3 euro.
Verder naar het zuiden bedacht Ngurah dat Back to Buddha (Inmiddels heet de Bali locatie Best to Buddha) vanwege Galungan de komende dagen dicht zou zijn. Dus ondanks dat de dag al aardig op schoot, zijn we daar nog maar even heen gegaan. Je zag in een werkplaats zonder westerse arbo-condities hoe vakmensen het zilver bewerkten en daarna had je in een winkel een enorme keuze aan oorbellen, ringen, armbanden, colliers, enzovoorts.
De artikelen waren niet geprijsd maar de waarde werd bepaald op de weegschaal. Men deed eerst een voorstel in Euro’s maar vanwege de ongunstige koers vroegen we eerst om daar roepia’s van te maken. Daarna vroegen en kregen we korting en daarna lukte het ons om dit omlaag af te ronden. Je betaalt zo voor mooie zilver sieraden misschien een kwart of een derde van de prijs in Nederland.
Aafke zocht een zware zilveren armband en halsketting uit en drie paar oorbellen. Anke vond een mooie hanger en bijbehorende ketting en de andere twee dames slaagden ook prima. Het werd hierdoor wel steeds later. We kwamen daardoor zwaar in de file terecht waardoor Ngurah keerde en via allemaal binnendoor weggetjes ging rijden. Die waren ook wel leuk om te beleven trouwens. Omdat het een erg lange dag werd, heeft Hank hem tussendoor alvast een extra fooi toegestopt. Ook hebben we de dames nog wat extra fooi laten geven.
Die avond gingen we eten in het Hardrock Café. Anke had een bon voor korting maar het blijft een prijzig adresje, zeker in vergelijk met alle andere mogelijkheden op Bali. We aten allemaal een soort hamburger. We hadden onderweg natuurlijk ook al gegeten. Daarna vond Anke een mooi ingeknipt T-shirt van Hard Rock Café, Bali. Die kan mooi bij haar verzameling. Wij hebben ‘m alvast mee naar huis genomen.
We liepen nog even langs wat winkelstraten en bezochten onder andere het monument van de bomaanslag waarbij ruim 200 doden vielen. Toen gingen we naar het hotel waar we allemaal de bon voor ons welkomstdrankje verzilverden (wij hadden daar nog niet naar gekeken) en na de icetea gingen we naar bed.
Zondag 29 oktober met de drie dames het zuiden verkennen: strand en tempel
Bij ons hotel hadden we allebei een stapeltje bonnetjes gekregen voor ontbijt. Omdat we twee nachten in hotel Astina in Lovia hadden geslapen, hadden we dus vier ontbijtbonnetjes over. Dat kwam goed uit want Anke, Mylene en Sanne hadden geen ontbijt bij geboekt en konden dus op onze bonnetjes toch aanschuiven bij het prima ontbijtbuffet. Daarna brachten de dames hun koffers naar onze kamer waarna ze konden uitchecken.
Tegen 10 uur was Ngurah er. We vertrokken naar het zuiden met als eerste stop de paradijselijke baai met een mooi strand: Labuan Sait Beach. Hier hebben we ons een klein uurtje vermaakt. Aafke zag tot twee keer toe een school vliegende visjes toen ze in zee liep. Hank helaas niet.
Daarna zijn we door gereden naar een andere tempel aan zee. Hier werd je bij voorbaat gewaarschuwd voor apen, dus lieten we zonnebrillen, petten en dergelijke in de auto. De tempel en de uitzichten over zee waren mooi maar de apen lieten zich aanvankelijk niet zien. Op een gegeven moment zagen we er één over een dak lopen maar die was daarna ook weer weg. We liepen via een omweg langs zee terug naar de auto en zagen daar in de bosjes en op een muurtje dan toch eindelijk de apen. Veel puf hadden ze niet maar ze waren er wel.
Vervolgens hebben we vlakbij wat gegeten. We zaten weer op zo’n soort dekje met een dak erboven en lage tafel er in gebouwd. Daarna reden we weer terug naar Kuta omdat de dames die dag nog weer naar het noorden moesten. Dit heeft de neef van Ngurah gedaan, die ons ook naar het noorden had gebracht. Onderweg hebben ze de in Singaraja gekochte banaantjes aan de apen langs de bergweg gevoerd en de laatste daar laten liggen.
Wij zijn naar de Discovery Mall in Kuta gelopen. Hank heeft daar nog een mooie Serengeti zonnebril gekocht die goedkoper was dan in Nederland. We zijn langs het strand terug gelopen en hebben met de talloze anderen op het strand de zon in zee zien zakken en mooie foto’s gemaakt. Doordat ‘ie vanuit de airco op de hotelkamer kwam, was de standaard lens van de 7D2 beslagen. De volgende dag moesten we daar dus even wat beter bij nadenken en ook de grote flitser maar eens meenemen. Elke avond loopt Kuta Beach vol met mensen die de zonsondergang willen zien.
We aten bij een klein restaurantje langs de boulevard, zwommen nog heel even in de hotelpool en gingen vervolgens naar bed. Ondertussen hadden we overigens contact gehad met Billy van Tui. Als tegemoetkoming had hij ons aangeboden dat we maandag niet met de groep mee hoefden maar ook een eigen chauffeur konden krijgen. Maar we hadden veel van Bali al met Ngurah gezien en twijfelden nog waar we dan heen zouden gaan. Toen bood Billy ons korting aan op een boottocht met activiteiten naar Lembongan island. Dat kostte ons dan 80 euro per persoon. Achteraf bleek dat dit normaal 100 dollar was, dus ten opzichte van twee betaalde maar niet gebruikte excursiedagen viel die tegemoetkoming nog wel wat mee, maar goed…. even wat anders, dus hebben we dat maar geboekt.
Maandag 30 oktober: Lembongan Island
Die ochtend werden we al op tijd door een chauffeur opgehaald voor onze dag naar Lembongan Island. Helaas sprak de man niet al te best Engels waardoor zijn uitleg niet altijd even duidelijk was. In ieder geval werden we afgeleverd bij een haven waar een grote catamaran zeilboot klaar lag; de AneeCha. Toen alle reizigers er waren, konden we aan boord. Over deze dag zijn als eerste twee dingen te zeggen; 1. Ja het was prachtig en we hebben ons wel vermaakt, en 2. Dat hele all inclusive en met een groep dat is dus helemaal niks voor ons. Met een polsbandje om voor gratis eten en drinken en je aan moeten passen aan anderen terwijl voor jou bedacht wordt wanneer je wat gaat doen. We zijn daar toch wat te individualistisch voor helaas. Of juist gelukkig…. we vinden dat wel positief eigenlijk.
De tocht naar het eiland duurde zo’n anderhalf uur. Kort na het uitvaren werden op twee masten de zeilen gehesen maar volgens ons meer voor het plaatje dan dat het wat toevoegde. We hadden mooi uitzicht op de vulkaan Mount Agung waardoor op dit moment duizenden mensen op Bali niet thuis mogen wonen. En waardoor er overigens zo’n 40% minder toeristen op Bali waren dan normaal. Het schijnt dat Australië een negatief reisadvies heeft. En we zagen prachtig hoe enorme golven uiteen klapten op de kust van het eiland.
We gingen even buiten het eiland bij Mushroom Bay voor anker en werden in een boot met een glazen bodem naar een paradijselijk strand gebracht. Echt zo’n strand uit de folder. In een beachclub konden we vrij drinken pakken en wij mochten als eerste op de eilandtoer. De hernia kreeg je er gratis bij. Achterin de open bak van een soort slecht geveerde bestelauto ging het eerst over slechte, later iets betere wegen een dorp in. Daar bleek een priester 15 jaar van zijn leven te hebben gewijd aan het ondergronds uitgraven van een woning waar hij dan ook nog jaren heeft gewoond. Je moet er maar zin aan hebben. Eenmaal beneden is Aafke de gids gevolgd. Hank heeft het eerste gat omhoog gepakt dat hij tegen kwam.
Daarna reden we naar die kliffen waarop die grote golven uiteen klapten. Daar merk je weer dat wij geen mensen zijn voor groepsdingen. We waren nog lang niet klaar met verkennen en foto’s maken toen we alweer achterin de hernia-express moesten.
Eenmaal bij de beachclub was er lunch en daarna ging een andere groep de eilandtour maken en mochten wij snorkelen en op de banaan. We vertrokken dus met die glasbodem boot. Door dat glas was overigens niet veel bijzonders te zien, maar dat terzijde. Aafke had een snorkelset van de boot, want we hadden haar flippers en snorkelmasker bij Anke gelaten. Hank had zijn eigen spul. We hadden nog een mueslibol liggen die we voor deze reis nog op de Markt in Steenwijk hadden gekocht, en die had Hank mee in de zak van zijn zwemshort. Dat gaf een mooie hoeveelheid vis om hem heen. Verder was het snorkelen leuk, maar lang niet zo mooi als in Lovina. Het was er dieper waardoor je er minder dicht op zat, het water was er troebeler met drijvende deeltjes en het betrof hier een met boeien van andere watersport afgeschermd vak waar het dus ook gewoon druk met anderen was om je heen. Tot slot mochten we op de banaan. Achter een klein speedbootje met oude 40 pk Yamaha probeerde de bestuurder een paar flinke golven mee te geven. Aafke zat voorop, Hank daar achter en dan waren er nog twee of drie mensen. We zijn het er nog steeds niet over eens of Aafke Hank mee trok of andersom, maar aan het eind lagen wij twee wel mooi in het water. Toen de tweede helft op de banaan ging, was er nog één plek over en mocht Hank nog een keer mee. Deze keer zat hij voorop. Volgens ons krijg je voorop wel de hardste klappen, maar deze keer ging het goed tot aan het strand.
We lagen nog even in een zwembad met uitzicht over de baai en werden toen met de glasbodem boot op de catamaran afgezet. Hier heeft Hank een heel gedeelte van de terugreis gedommeld in een shirt met lange mouwen en trainingsbroek met de pet over zijn gezicht. Niet het bruin worden, maar het niet-verbranden was een missie van deze vakantie.
Terug in de haven stond de chauffeur al te wachten. Hij bracht ons naar het hotel. Even bijkomen en dan de zonsondergang op het strand meemaken. Weer mooie foto’s gemaakt, deze keer met de grote flitser op de camera en een standaard zoomlens die niet uit de airco kwam en dus niet besloeg.
We liepen nog even naar de Beachwalk Mall waar we bij de Burger King allebei een chickenburger menuutje bestelden. We hadden immers op het eiland al gegeten. Daarna op tijd naar bed want we zouden de volgende ochtend al vroeg weg ivm de Balinese dans.
Dinsdag 31 oktober: Balinese dans en raften
We zaten mooi op tijd klaar in de hotellobby en Ngurah was er ook mooi op tijd. Hij bracht ons naar een soort half open theater waar we Balinese dans konden zien. We waren er bijna als eerste dus het was er akelig rustig maar gelukkig kwamen er daarna nog aardig wat andere mensen. Vooraf kon je een foto maken met een Balinese danseres. Ze maakten dan ook zelf een foto waardoor we nu een boordje met die foto in de vensterbank hebben staan. Kitsch, maar ach…. En het kost er ook bijna niks. Dat is toch ook wel een voordeel op Bali. Je kunt er activiteiten doen en dingen kopen die je anders te duur zou vinden.
De dans bleek een heel verhaal over een Barong en zijn vriend de aap die dan een boef de neus afsneed en een heks en een vrouw die haar kind moest offeren en uiteindelijk waren er kris-danseressen die zichzelf dan maar doodden, kortom: geen touw aan vast te knopen. Het mooiste vonden wij het intermezzo met twee echte Balinese danseressen die de Legong dans uitvoerden. En een leerpuntje: gamelan muziek helpt niet echt als je al hoofdpijn hebt….. Maar het hoort er een beetje bij en intercultureel hoef je niet altijd even mooi te vinden.
We zagen op de weg naar het danstheater vlakbij ook een etalage met heel mooie, sierlijke, vrouwelijke bloesjes. Hier zijn we na de dans nog even heen gereden. Deze blijken Kebaya te heten en deze waren extra sjiek. Aafke probeerde er één te passen maar Aziatische maten zijn toch andere dan Europese. Nu blijkt dat de vrouw van Ngurah deze kebaya’s maakt. Daar komen we later op terug.
Daarna gingen we raften bij Graha Adventure. Dat was een belevenis die we niet graag hadden willen missen. Ngurah had voor ons al een mooie scherpe prijs bedongen waarover we niet met anderen mochten praten. Even later zaten we met zwemvest en helm op achterop de open laadbak-met-bankjes van een autootje. Toen we uitstapten, zetten we de GPS op het Polar horloge aan. Het bleek toen nog 600 meter lopen naar het startpunt. Eerst een stukje door rijstvelden en toen flink omlaag. Met ons liepen mensen met een niet-opgeblazen raft op hun hoofd.
Beneden bij de Ayung rivier werden die rafts opgeblazen. Onder een klein afdakje stond een generator en dan ging er een tweelingsnoertje met wat plakband waar het aan elkaar geknoopt was tussen de rotsen langs de rivier naar een soort opblaasapparaat waarmee de rafts ter plekke werden opgeblazen. We kregen wat instructie en gingen met z’n zessen bij de gids in de raft. Wij zaten middenin. Het was een prachtige rivier. Soms rustig maar ook wel veel wilde passages. Precies leuk zeg maar. Er kanode iemand mee die af en toe foto’s maakte en filmde van onze boot en anderen.
We zagen inkervingen in de rotsen naast de rivier. Je zou denken dat dit oud was, maar dat zat er pas zo’n 20 jaar, sinds hier veel geraft wordt Onderweg stopten we even bij een grote waterval waar we ook wat foto’s maakten. Even later stopten we bij een soort strandje waar locals eten en drinken verkochten. Wij hielden het op een gedeelde cola en zak honey roasted pinda’s. We voeren nog naar een mooie tempel en onder een soort enge touwbrug door. Het totale stuk op de rivier bleek 7 km. Niet bepaald de 10 km. die ze zeiden, maar het was ook wel mooi genoeg zo. We mochten weer een steile trap op. Deze keer zo’n 300 meter maar hoefden dat gelukkig niet met een leeg gelopen raft op ons hoofd te doen. Respect voor deze mensen die je op hun slippertjes voorbij lopen.
Nadat de auto ons weer bij het raftcentrum had afgezet, konden we er douchen en stond er een rijstbuffet klaar. Het eten zat er dus ook nog bij in. Ondertussen kon je foto’s en video’s kopen. Dat kon wat voordeliger omdat Hank altijd een USB stick in z’n portemonnee heeft zitten. Achteraf zaten er ook onscherpe foto’s tussen, maar gelukkig ook een paar leuke.
Op de terugweg naar Kuta keken we nog even bij een mooie waterval. Hier was ook een kleine tempel met een zelfde soort bron als die waar de dames een paar dagen eerder gezuiverd waren. Dus is Hank nu ook een beetje zuiver. Zou het dan toch nog goed komen?
Daarna reden we terug naar Kuta. Ngurah had ons aanvankelijk ook nog voor woensdag staan maar gevraagd of hij tijdens deze belangrijke feestdag bij zijn gezin kon zijn. Natuurlijk kon dat. Dat is veel belangrijker dan een stel toeristen rond rijden en wij vermaken ons wel op een andere manier. Bij het hotel hebben we Ngurah betaald en naar ons idee voldoende fooi gegeven. Hij had voor de korte zondag met de meiden minder gerekend maar wij hadden die op het volle bedrag staan. We hebben er daarna nog aardig wat bij gedaan en we hebben hem ruim voldoende gegeven om zijn vrouw voor Aafke een kabaya te laten naaien. De maten zouden we nog doorgeven en de komende maanden moet die maar een keer bij Anke terecht komen.
We zijn erg blij dat we Ngurah als onze chauffeur hadden. Hij heeft ons veel laten zien en veel verteld. We denken dat we door hem het echte Bali ook een beetje begrijpen. Als iemand naar Bali gaat en zijn gegevens wil hebben, neem dan gerust contact met ons op.
Deze avond hebben we nog weer even door Kuta gewandeld en de zonsondergang op Kuta Beach gezien. In een kleermakerswinkeltje hebben we de maten van Aafke op laten meten en een foto van het papier maar Ngurah geappt. Die vrouw wilde er nog niks voor hebben ook, maar we hebben toch een biljet achtergelaten. We hebben drie sarongs gekocht waar Sophia uit mag kiezen, een T-shirt voor mij en één voor Cornelis en een klein raar souvenirtje voor Marion omdat ze op Facebook om een souvenir vroeg. We aten prima in één van de straatjes van Kuta. Lekker koud Bintang biertje er bij.
Woensdag 1 november: surfen en chillen
De laatste dag op Bali. Hank had al een paar dagen gemerkt dat de broeierig ware, vochtige lucht iets deed met zijn longen en daarom al wat meer astma medicijn genomen dan normaal. Deze ochtend zat echter zijn rechteroor “dicht”. Neus dichtknijpen en blazen, of slikken hielp niet. Met een vliegreis voor de boeg geen fijn vooruitzicht, dus na het ontbijt eerst maar eens naar een apotheek. Ondertussen het typische ontbijtmuziekje maar eens op Shazam getagd. Dat bleek Galang Bulang (the full moon) van Gus Teja te zijn. Die is inmiddels als MP3 gedownload voor als we nog een filmpje maken. Dat filmpje staat inmiddels onderaan deze blog.
Bij de apotheek hadden ze oordruppels met antibiotica voor een oorontsteking of gewoon om het weer los te maken. Die laatste maar gedaan. Daarna zijn we vanuit het hotel recht de promenade over gestoken het strand op. Dezelfde jongen die we een paar dagen eerder spraken, was er weer en bij hem gingen we dus (golf)surfen. Aanvankelijk zouden we samen twee uur doen voor 200.000 roepia’s elk maar we vonden dat toch wat lang. Helemaal Hank die liever niet nog meer water in z’n rechteroor kreeg. Dus spraken we 1 x twee uur af, waarbij Aafke eerst een half uur instructie kreeg en een half uur mocht proberen, en daarna Hank. Dat vonden we ook wel even genoeg om het gewoon eens te beleven. Omdat we al uitgecheckt hadden voor de hotelkamer (de koffers stonden bij de receptie) was het zo ook fijn dat steeds één van ons op de tas met de paspoorten e.d. kon passen en foto’s kon maken.
Na een korte instructie op het strand, ging Aafke met deze jongen de golven in. Ze deed meerdere pogingen en sommige waren heel aardig. Gelukkig zijn er foto’s van. Daarna mocht Hank. Even uitleg op het strand, de golven in en de eerste poging meteen staan en tot het strand surfen. Daarna nog een paar keer al ging het ook wel eens mis; één keer doordat z’n voet weg gleed en een paar keer doordat de golf onder hem door rolde en hij dus aan de verkeerde kant van de golf zat. Maar overall: natuurtalentje! Ach, als je kunt skiën, schaatsen, waterskiën en windsurfen dan pak je zo’n golf ook zo mee!
Hierna heeft Aafke het nog even zelf geprobeerd maar uiteindelijk vonden we het mooi genoeg. Die twee uur hebben we uiteindelijk niet vol gemaakt maar het was prima zo. We zijn weer naar het hotel gegaan en even in het zwembad. Daarna hebben we een tijd lang op een bank liggen dutten en zijn we opnieuw het zwembad in gegaan. Hank herinnerde zich van de wandeling van de avond er voor dat er een straatje was met veel surfzaakjes en dat ze daar ook boardbags maakten. Terwijl Aafke nog even aan het zwembad ging liggen, ging hij op verkenning uit. De eerste vroeg 200.000 roepia’s maar dat kostte 3 dagen. De tweede had er één liggen voor 300.000 en die was een stuk mooier. Mark had de maten van zijn kiteboard al door geappt en dat bleek te passen. Hij vond de tas op de foto ook mooi dus dat werd ons souvenir voor hem.
Eerst langs het hotel om Aafke op te halen en toen samen die boardbag halen. We wisten er nog 20.000 roepia’s af te krijgen waardoor Mark nu voor zo’n €17,50 een hele mooie tas voor z’n kiteboard heeft. Daarna liepen we nog een straatje door en dronken we vers geperste ananassap en een smoothie. In de Beachwalk Mall nog een Blizzard bij de DQ. Twee halen, één cadeau die we aan een kind aan het tafeltje naast ons hebben weg gegeven. Op het strand bewonderden we de laatste zonsondergang van deze vakantie en Aafke moest (van hen!) nog op de foto met een groep moslim meisjes van Sumatra. We aten daarna in het eigen hotel en daarna gingen we naar de lobby om even wat bagage her te verdelen over de koffers. De boardbag om de bagage heen vouwen zodat er geen knik in de rits kwam. De gewone reiskleding aan en de kleding van deze dag in de koffer met het wasgoed. En daarna werden we netjes tegen 8 uur opgehaald en met nog een paar mensen van ons hotel en een ander hotel naar het vliegveld gebracht.
Het was even zoeken naar de balie van Emirates maar even later stonden we bij de gate. Dat taxfree vliegveld shoppen is niks voor ons. Het is allemaal duurder dan wanneer je het gewoon thuis koopt en je zit er ook niet op te wachten. Dus gewoon op de grond pitten tot we kunnen boarden. Dat deden ze op Denpasar wel handig. Verschillende rijen voor verschillende zones in het vliegtuig, weer een 777. Opnieuw plekjes naast het raam. We vlogen kort na middernacht dus een behoorlijk deel van de reis hebben we geslapen.
Donderdag 2 november / vrijdag / zaterdag: de terugreis en afronden:
Deze keer konden we vanuit het vliegtuig meer van Dubai zien dan op de heenweg. Ook die ene heel hoge toren. Na het landen en taxiën stapten we via een trap uit het toestel en stonden we op de grond. Een foto van Aafke maken op de trap met het toestel op de achtergrond mocht niet. Waarom eigenlijk niet, en whatever; hij staat toch al op de mobiel. In een meer dan volle bus reden we weer een heel eind naar de transfer terminal. Een vader mocht zich om een jengelend kind bekommeren terwijl moeder niet thuis gaf. We roken dat het kind een schone luier om moest. Later bleek Aafke op de damestoiletten dat moeders zelf waarschijnlijk ziek was. Je eerste gedachte is niet altijd de juiste… Sneu genoeg. Blij dat we zelf geen buikklachten hebben opgelopen op Bali, waar schoonmaken vooral met een klein bezempje gebeurt. Steeds de handen ontsmetten met een flesje sanitizer, af en toe cola drinken en alleen verpakt water en ijs. Overigens is het aantal wc’s op Dubai een minpuntje. Overal een lange rij.
Door een veiligheidscheck en naar de Gate. Even later boarden voor een Airbus 380-300. Weer een prachtig toestel. In alle Emirates vliegtuigen zijn de entertainment sets prima. Veel films en muziek, games, en live beelden vanaf de buitenkant van het vliegtuig. Helaas deed in dit toestel het beeld met de route en waar je vloog het niet. Op de heenweg deed het internet in het vliegtuig, beseffend dat je in de lucht zat, het prima. Dus voor $ 15,99 via de creditcard heeft Hank 500 MB gekocht maar in dit toestel kwam dat niet verder dan hele trage plain text. Plaatjes kwamen niet door. Nieuwsapps bleven leeg. Kale mail kwam wel binnen, dus op de bevestiging van de aanschaf van deze 500 MB terug gemaild dat en uitgelegd waarom dit niet volgens verwachting en functioneel was. Dit werd gechecked en even later hadden we al mail dat het geld werd teruggeboekt. Netjes! Verder was er een leuk On Air Trivia spelletje te spelen tegen andere passagiers. Op het eind van de vlucht had Hank alle highscores.
Hank trouwens inmiddels al aardig hoesterig en boven Nederland een flinke lus gemaakt voordat we landden. Via de zelfscan vlot door de paspoortcontrole en op naar bagageband 20. Het duurde even maar toen was de blauwe koffer er al. Vlak daarna liep de band vast, en toen ze dat hadden verholpen, was de rode er ook al snel. Bij de NS automaat kochten we een anonieme OV chipcard met tegoed voor Hank en daarna was het even puzzelen hoe de 40% meereiskorting met Aafke er op moest. Daarna konden we precies de trein halen, was het overstappen in Zwolle en stond ma al klaar bij Station Meppel, waar we bij toeval ook nog eens Sophia en Madisson troffen die samen naar Zwolle waren geweest.
Thuis spul in de was gegooid, eerste was opgehangen, wat aangerommeld en als een blok geslapen. Hank hoestte flink en is de nacht met codeïne tabletjes door gekomen.
Vrijdag hebben we verder wat opgeruimd en zijn we ’s ochtend nog even naar Giethoorn en Steenwijk geweest. Anke haar gecrashte micro-sd kaartje is naar Van Kerkvoorde gebracht. ’s Middags haalde Aafke Sophia op uit Meppel. Daarna zijn we naar Franeker gegaan. Kort langs heit en mem, daarna naar Cornelis en Ingrid om Yerke op te halen. Hier aten we stamppot. Toen nog even heel snel langs Freya om haar een kaart van opa en oma (maandag is ze jarig) te brengen en een klein souvenir. Niet uit de auto geweest. Toen naar huis. Nog wel even gestopt in Giethoorn om hoestdrank.
De volgende ochtend toch maar naar de huisarts voor de CRP test en inderdaad: Hank heeft longontsteking en zit nu aan de antibiotica. Desondanks een prachtige vakantie en verliefd op Bali. En nog steeds op elkaar! En Anke’s foto’s en video’s op het micro-sd kaartje zijn gered. Hoe dan ook. Het was weer een heerlijke vakantie samen!
EDIT 16-11: we willen ook nog even melden dat Tui het gedoe met de excursies keurig netjes naar ons toe heeft goed gemaakt en onze ervaringen en aanbevelingen zegt mee te nemen bij de evaluatie van het aanbod.